Biuletyn IPN (47) 12 2004, 24.Biuletyn IPN

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
NR 12 (47)
grudzień
2004
BIULETYN
Kresy
utracone
Lwowiak
na Wembley
ISSN 1641-9561
9771641 956001
numer indeksu 374431
nakład 3000 egz.
cena 6,50 zł
(w tym 0% VAT)
BIULETYN
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Kresy
utracone
Lwowiak
na Wembley
ADRESY I TELEFONY ODDZIAŁÓW IPN W POLSCE
BIAŁYSTOK
ul. Warsztatowa 1a, 15-637 Białystok
tel. (0-85) 664 57 03
GDYNIA
ul. Witomińska 19, 81-311 Gdynia
tel. (0-58) 660 67 00
fax (0-58) 660 67 01
KATOWICE
ul. Kilińskiego 9, 40-061 Katowice
tel. (0-32) 609 98 40
KRAKÓW
ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków
tel. (0-12) 421 11 00
LUBLIN
ul. Wieniawska 15, 20-071 Lublin
tel. (0-81) 534 59 11
ŁÓDŹ
ul. Orzeszkowej 31/35, 91-479 Łódź
tel. (0-42) 616 27 45
POZNAŃ
ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań
tel. (0-61) 835 69 00
RZESZÓW
ul. Słowackiego 18, 35-060 Rzeszów
tel. (0-17) 860 60 18
WARSZAWA
pl. Krasińskich 2/4/6, 00-207 Warszawa
tel. (0-22) 530 86 25
WROCŁAW
ul. Sołtysowicka 23, 51-168 Wrocław
tel. (0-71) 326 76 00
BIULETYN INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
Redaguje Biuro Edukacji Publicznej IPN
Zespół redakcyjny: Władysław Bułhak (redaktor naczelny),
Janusz Kotański, Paweł Machcewicz, Krzysztof Madej,
Bartłomiej Noszczak, Barbara Polak, Jan M. Ruman
Projekt graficzny: Krzysztof Findziński
Skład i łamanie: Wojciech Czaplicki
Korekta: Anna Kaniewska
Adres: ul Towarowa 28, 00-839 Warszawa
Tel. (0-22) 581 89 24, fax (0-22) 581 89 26
e-mail: Barbara.Polak@ipn.gov.pl
http://www.ipn.gov.pl
Druk: Instytut Technologii Eksploatacji
ul. Pułaskiego 6/10, 26-600 Radom
BIULETYN
NR 12 (47)
GRUDZIEŃ
2004
SPIS TREŚCI
ROZMOWY BIULETYNU
Kresy utracone – z Adamem Hlebowiczem, Tomaszem Łabuszewskim
– z Adamem Hlebowiczem, Tomaszem Łabuszewskim
i Piotrem Niwińskim rozmawia Barbara Polak
– z Adamem Hlebowiczem, Tomaszem Łabuszewskim
i Piotrem Niwińskim rozmawia Barbara Polak ................................................... 4
Jacek Żurek – Lwowskie losy abp. Eugeniusza Baziaka ............................ 31
Jan Jerzy Milewski –
Jan Jerzy Milewski – Osadnicy wojskowi na Kresach ..................................... 44
Tomasz Łabuszewski –
Tomasz Łabuszewski – Kresowi straceńcy. Sylwetki
dowódców grodzieńskiej AK po 1944 r. .............................................. 51
Marek Klecel –
Marek Klecel – Dwaj „kultowi” pisarze wileńscy ....................................... 60
Tomasz Balbus – Sowieci i Żymierski
a lwowska AK 1944 ........................................................................................ 67
Mariusz Filipowicz –
Mariusz Filipowicz – Zbrodnia w Zelwie ........................................................... 80
Wanda Maria Pasierbińska – Od Ruska do Germańca .................................... 84
Kazimierz Górski –
Kazimierz Górski – Lwowiak na Wembley ....................................................... 96
Chocim – zamek.
Stan z 2004 r.
Wojewoda nowogródzki Władysław Raczkiewicz,
Planty pod Bytyniem, październik 1923 r.
Zdjęcia na okładce: I. strona – Chocim, widok ze strzelnicy na Dniestr, fot. Jan M. Ruman;
IV. strona – nagrobek na cmentarzu na Rossie w Wilnie, fot. Katarzyna Tomaszczyk.
1
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ

i Piotrem Niwińskim rozmawia Barbara Polak

Jacek Żurek –
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Jacek Żurek –
Jan Jerzy Milewski –
Tomasz Łabuszewski –
Marek Klecel –

Tomasz Balbus –
DOKUMENTY
Tomasz Balbus –
Mariusz Filipowicz –

WSPOMNIENIA
Wanda Maria Pasierbińska –
Wanda Maria Pasierbińska –
Kazimierz Górski –
Październik–listopad 2004
6 października
Kolegium IPN dokonało wyboru nowego przewodniczącego. Dr Sławomir Radoń zastąpił na
tym stanowisku dr Franciszka Gryciuka. Wiceprzewodniczącymi zostali: sędzia Maria Myślińska
oraz dr Franciszek Gryciuk.
– Tytuł doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej
Tytuł doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej otrzymał prof. Leon Kieres, prezes IPN.
7 października
Wystawa „»Z największą brutalnością...« Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce wrzesień – październik
1939 r.”
1939 r.” została otwarta w Dolnym Pałacu Sztuki Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.
11 października Wystawa „PRL – tak daleko, tak blisko...”,
1939 r.”
Wystawa „PRL – tak daleko, tak blisko...”, przygotowana przez BEP IPN i OBEP Warszawa
została zaprezentowana w Collegium Civitas w Warszawie.
– Dwudniowa konferencja naukowa „Fenomen getta łódzkiego 1940–1944”
Dwudniowa konferencja naukowa „Fenomen getta łódzkiego 1940–1944”, zorganizowana
przez OBEP Łódź, Archiwum Państwowe w Łodzi, Uniwersytet Łódzki i Żydowski Instytut Historyczny
odbyła się na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. Sesji towarzyszyła wystawa
„Nieobecni” przygotowana przez OBEP Łódź.
13 października Spotkanie poświęcone II wojnie światowej na Śląsku
Dwudniowa konferencja naukowa „Fenomen getta łódzkiego 1940–1944”
Spotkanie poświęcone II wojnie światowej na Śląsku odbyło się w ramach Klubu Historycznego
im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w sali Sejmu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach.
– Uroczystość uhonorowania mjr. Jerzego Woźniaka dedykowaną mu Księgą Pamiątkową
Uroczystość uhonorowania mjr. Jerzego Woźniaka dedykowaną mu Księgą Pamiątkową
odbyła się w siedzibie IPN.
– Oddziałowi łączności zagranicznej Komendy Głównej AK
Oddziałowi łączności zagranicznej Komendy Głównej AK (Kierunek: Zachód, Północ, Południe)
poświęcone zostało kolejne spotkanie Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”.
14 października Wystawa „Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984)”
Oddziałowi łączności zagranicznej Komendy Głównej AK
Wystawa „Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984)” została otwarta w kościele p.w.
św. Wojciecha w Białymstoku.
19 października Konferencja naukowa „Ksiądz Jerzy Popiełuszko – zbrodnia i jej społeczne oddźwięki”
Wystawa „Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984)”
Konferencja naukowa „Ksiądz Jerzy Popiełuszko – zbrodnia i jej społeczne oddźwięki”
została zorganizowana przez Katedrę Politologii i Wydział Teologiczny Uniwersytetu Mikołaja
Kopernika w Toruniu przy współudziale OBEP Gdańsk i Delegatury w Bydgoszczy.
20 października Wykład o współpracy ze służbami wywiadu III Rzeszy
Konferencja naukowa „Ksiądz Jerzy Popiełuszko – zbrodnia i jej społeczne oddźwięki”
Wykład o współpracy ze służbami wywiadu III Rzeszy wygłosił w sali IPN w Gdańsku dr hab.
Andrzej Gąsiorowski.
21 października Konferencja dla nauczycieli „Polscy Wallenbergowie – pomoc Żydom w okupowanej Polsce
Wykład o współpracy ze służbami wywiadu III Rzeszy
Konferencja dla nauczycieli „Polscy Wallenbergowie – pomoc Żydom w okupowanej Polsce
1939–1945”
1939–1945” odbyła się w Warszawie.
– Wystawę „Życie codzienne w okupowanej Wielkopolsce 1939–1945”
Wystawę „Życie codzienne w okupowanej Wielkopolsce 1939–1945”, przygotowaną przez OBEP
Poznań, zaprezentowano w Zespole Szkół Ogólnokształcących im. Ziemi Gostyńskiej w Gostyniu.
23 października Konferencja naukowa „Ksiądz Jerzy Popiełuszko – zbrodnia i proces po dwudziestu latach”
Wystawę „Życie codzienne w okupowanej Wielkopolsce 1939–1945”
Konferencja naukowa „Ksiądz Jerzy Popiełuszko – zbrodnia i proces po dwudziestu latach”,
zorganizowana przez OBEP Gdańsk, Delegaturę IPN w Bydgoszczy i Kurię Diecezjalną
Włocławską, odbyła się w Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku.
25 października Laureatem Nagrody im. Edwarda Wendego
Konferencja naukowa „Ksiądz Jerzy Popiełuszko – zbrodnia i proces po dwudziestu latach”
Laureatem Nagrody im. Edwarda Wendego został prof. Witold Kulesza. Nagrodę przyznano
m.in. za konsekwencję w wyjaśnianiu sprawy katyńskiej, a także wytrwałe dążenie do egzekwowania
odpowiedzialności sędziów i prokuratorów, którzy sprzeniewierzyli się standardom zawodowym.
– Konferencja „Historia ciągle mało znana”
Konferencja „Historia ciągle mało znana”, zorganizowana przez OBEP Wrocław przy
współpracy Wrocławskiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli, odbyła się w WCDN.
3 listopada
Spotkanie pracowników Wydziału Gromadzenia i Opracowywania Dokumentów BUiAD
z grupą uczniów
z grupą uczniów z LXXV LO im. Jana III Sobieskiego w Warszawie. Uczniowie odwiedzili również
magazyn archiwalny znajdujący się w budynku przy ul. Towarowej.
4 listopada
Wystawa „Polacy i Niemcy przeciwko komunistycznej dyktaturze” – przygotowana przez
Fundację Ettersberg w Weimarze oraz OBEP Kraków przy współpracy Fundacji Konrada
Adenauera w Polsce – została otwarta w Instytucie Jana Pawła II w Krakowie.
– Wystawa „Wokół Praskiej Wiosny. Interwencja w Czechosłowacji w 1968 r.”
Wystawa „Wokół Praskiej Wiosny. Interwencja w Czechosłowacji w 1968 r.”, przygotowana
przez OBEP Wrocław, została otwarta w gmachu Uniwersytetu Wrocławskiego.
4–6 listopada
„Między przymusową przyjaźnią a prawdziwą solidarnością. Czesi – Polacy – Słowacy 1938/
/39–1945–1989”
/39–1945–1989” – to tytuł międzynarodowej konferencji naukowej we Wrocławiu.
5 listopada
Wystawa „«Zwyczajny» resort. Ludzie i metody «bezpieki» 1944–1956”, przygotowana przez
OBEP Warszawa, została otwarta w poznańskim Odwachu, oddziale Wielkopolskiego Muzeum
Walk Niepodległościowych.
6 listopada
Wystawa „Sowieckie piekło 1939–1956”, przygotowana przez OBEP Poznań, została otwarta
w Osiedlowym Domu Kultury „Wiktoria” w Poznaniu.
8 listopada
„Historia w słowie i w piosence” – spotkanie przygotowane przez OBEP Gdańsk w sali
konferencyjno-wystawienniczej IPN w Gdańsku-Oliwie zainaugurowało nowy cykl mający
przypominać młodzieży pieśni narodowe, ukazując je w kontekście wydarzeń historycznych,
z którymi są związane.
2
Kolegium IPN dokonało wyboru nowego przewodniczącego.
Tytuł doktora honoris causa Politechniki Gdańskiej
Wystawa „»Z największą brutalnością...« Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce wrzesień – październik
Wystawa „PRL – tak daleko, tak blisko...”,
Spotkanie poświęcone II wojnie światowej na Śląsku
Uroczystość uhonorowania mjr. Jerzego Woźniaka dedykowaną mu Księgą Pamiątkową
Konferencja dla nauczycieli „Polscy Wallenbergowie – pomoc Żydom w okupowanej Polsce
1939–1945”
Laureatem Nagrody im. Edwarda Wendego
Konferencja „Historia ciągle mało znana”
Spotkanie pracowników Wydziału Gromadzenia i Opracowywania Dokumentów BUiAD
z grupą uczniów
Wystawa „Polacy i Niemcy przeciwko komunistycznej dyktaturze”
Wystawa „Wokół Praskiej Wiosny. Interwencja w Czechosłowacji w 1968 r.”
„Między przymusową przyjaźnią a prawdziwą solidarnością. Czesi – Polacy – Słowacy 1938/
/39–1945–1989”
Wystawa „«Zwyczajny» resort. Ludzie i metody «bezpieki» 1944–1956”
Wystawa „Sowieckie piekło 1939–1956”
„Historia w słowie i w piosence”
9–10 listopada
„Tajemnice Enigmy – 65. rocznica przekazania Enigmy przez polski wywiad Państwom
„Tajemnice Enigmy – 65. rocznica przekazania Enigmy przez polski wywiad Państwom
Sprzymierzonym”
Sprzymierzonym” – ogólnopolska konferencja naukowa odbyła się w Bydgoszczy.
10 listopada
„Człowiek człowiekowi... Obozy na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny w czasie II wojny
światowej”
światowej” – wernisaż wystawy we Wrocławiu.

Wystawa „Sowieckie piekło 1939–1956”
światowej”
Wystawa „Sowieckie piekło 1939–1956” została pokazana w Muzeum Rybołówstwa
w Niechorzu.
11 listopada
„Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984)” – uroczyste otwarcie wystawy w Suchowoli.
– Prezydent Ryszard Kaczorowski
„Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984)”
Prezydent Ryszard Kaczorowski wraz z małżonką spotkali się w Białymstoku z pracownikami
IPN i członkami PTH.
15 listopada
„Stan wojenny – spojrzenie po dwudziestu latach” – poznańska wystawa została otwarta
w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Goleniowie.
17 listopada
„Dla władzy, obok władzy, przeciw władzy – postawy robotników wielkich ośrodków
przemysłowych w PRL”
przemysłowych w PRL” – konferencja naukowa zorganizowana przez OBEP Katowice w Bibliotece
Śląskiej.

Spotkanie poświęcone osobie zmarłego niedawno prof. Tomasza Strzembosza
przemysłowych w PRL”
Spotkanie poświęcone osobie zmarłego niedawno prof. Tomasza Strzembosza, wybitnego
badacza najnowszych dziejów Polski i instruktora harcerskiego odbyło się w Muzeum Kolekcji
im. Jana Pawła II w Warszawie.
– Kolegium IPN wysłuchało informacji o najważniejszych śledztwach
Spotkanie poświęcone osobie zmarłego niedawno prof. Tomasza Strzembosza
Kolegium IPN wysłuchało informacji o najważniejszych śledztwach prowadzonych przez
GKŚZpNP.
24 listopada
„Sowieckie piekło 1939–1956” – wernisaż w Domu Kultury w Trzebiatowie.

Przygotowania międzynarodowej konferencji naukowej
„Sowieckie piekło 1939–1956”
Przygotowania międzynarodowej konferencji naukowej poświęconej komunistycznemu
aparatowi bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944/1945–1989.
Spotkanie robocze przedstawicieli instytucji współorganizujących konferencję.
Młodzież licealna Trójmiasta obejrzała film „Skarga” – debiut reżyserski znanego operatora
Jerzego Wójcika o Grudniu 70.
25–26 listopada „Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim Źródła i stan badań”
Młodzież licealna Trójmiasta obejrzała film „Skarga”
„Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim Źródła i stan badań” –
konferencja naukowa współorganizowana przez OBEP Białystok, Instytut Historii Uniwersytetu
w Białymstoku, Archiwum Państwowe w Białymstoku oraz Archiwum Państwowe w Suwałkach.
30 listopada
Zostało wydane postanowienie o wszczęciu przez OKŚZpNP w Warszawie śledztwa w sprawie
zbrodni dokonanych w 1940 r. na polskich obywatelach w Moskwie, Charkowie, Smoleńsku,
zbrodni dokonanych w 1940 r. na polskich obywatelach w Moskwie, Charkowie, Smoleńsku,
Katyniu, Kalininie (obecnie Twer) i innych miejscach na terytorium ZSRS.
Katyniu, Kalininie (obecnie Twer) i innych miejscach na terytorium ZSRS.
Opracowali: Elżbieta Duda, Michał Durakiewicz i Artur Gut
STATYSTYKA PRZYJMOWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE
O STATUS POKRZYWDZONEGO
październik–listopad 2004 r.
od początku wydawania
BIAŁYSTOK
19
903
GDAŃSK
72 (40* + 2**)
2462 (795* + 294**)
KATOWICE
27
1708
KRAKÓW
56
1792
LUBLIN
16
822
ŁÓDŹ
33
906
POZNAŃ
27
1634
RZESZÓW
42
1091
WARSZAWA
34
1773
WROCŁAW
44
1183
BUiAD
49 (6***)
1705 (120***)
KONSULATY
1
254
RAZEM
420
16 233
WNIOSKI ZREALIZOWANE
14 422
wnioski przyjmowane w delegaturach: *Bydgoszcz, **Koszalin, ***Radom
3
„Tajemnice Enigmy – 65. rocznica przekazania Enigmy przez polski wywiad Państwom
„Tajemnice Enigmy – 65. rocznica przekazania Enigmy przez polski wywiad Państwom
Sprzymierzonym”
„Człowiek człowiekowi... Obozy na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny w czasie II wojny
„Człowiek człowiekowi... Obozy na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny w czasie II wojny
Wystawa „Sowieckie piekło 1939–1956”
Wystawa „Sowieckie piekło 1939–1956”
„Sługa Boży ks. Jerzy Popiełuszko (1947–1984)”
Prezydent Ryszard Kaczorowski
„Stan wojenny – spojrzenie po dwudziestu latach”
„Dla władzy, obok władzy, przeciw władzy – postawy robotników wielkich ośrodków
przemysłowych w PRL”
Spotkanie poświęcone osobie zmarłego niedawno prof. Tomasza Strzembosza
Kolegium IPN wysłuchało informacji o najważniejszych śledztwach
Przygotowania międzynarodowej konferencji naukowej
Przygotowania międzynarodowej konferencji naukowej
25 listopada
„Kościoły a państwo na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim Źródła i stan badań”
Zostało wydane postanowienie o wszczęciu przez OKŚZpNP w Warszawie śledztwa w sprawie
Zostało wydane postanowienie o wszczęciu przez OKŚZpNP w Warszawie śledztwa w sprawie
zbrodni dokonanych w 1940 r. na polskich obywatelach w Moskwie, Charkowie, Smoleńsku,
Katyniu, Kalininie (obecnie Twer) i innych miejscach na terytorium ZSRS.
14 422
14 422
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • braseria.xlx.pl
  •