Bitwa pod Warszawą 1656, Bitwy i Wojny

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Bitwa pod Warszawą 1656

Bitwa pod Warszawą została stoczona w dniach - podczas .

 

Bitwa pod Warszawą



 


 

, Bitwa pod Warszawą 1656

 

Data

-

Miejsce

Warszawa

Przyczyna

próba opanowania basenu przez Szwedów

Wynik

zwycięstwo Szwedów

Terytorium

i

Strony konfliktu



Dowódcy


Subchan Ghazi Aga


 

Siły

 

ok. 20,000 kawalerii i dragonii (w tym ok. 950 husarii)
ok. 4,000 piechoty
ok. 2,000 Tatarów
ok. 10,000 pospolitego ruszenia
18 armat

ok. 7,500 szwedzkiej kawalerii i dragonii
ok. 3,000 szwedzkiej piechoty
ok. 5,000 niemieckiej kawalerii i dragonii
ok. 3,500 niemieckiej piechoty
47 armat

 

Straty

 

2,000 poległych (straty Husarii wyniosły ok. 120 rannych i poległych)

1,000 poległych, 200 wozów
Karol X Gustaw ciężko raniony przez polskiego husarza Jakuba Kowalewskiego

 

 

Potop Szwedzki

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - Warszawa (2) - - - - - - - - - - -

 

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - Warszawa (bitwa) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

 

Pod względem liczby kombatantów, była to największa bitwa w dziejach wojen polsko- rozegrana w czasie tzw. . Wojska - posiadające 18 armat, liczące 24 tys. żołnierzy regularnych, w tym 20 tys. jazdy (tylko 950 ) i ok. 4 tys. piechoty (ugrupowanej w 2 roty i 4 pułki) oraz 10 tys. i 2 tys. stoczyły trzydniową bitwę z armią szwedzko- posiadającą aż 47 armat, liczącą około 19 tys. doświadczonych żołnierzy regularnych (w tym 6,500 piechoty i 12,500 kawalerii - gł. rajtarów - oraz dragonów). Piechota szwedzko-brandenburska ugrupowana była w 15 brygad, kawalerię stanowiły 53 skwadrony (w tym 2 skwadrony jazdy fińskiej, 1 jazdy polskiej pod wodzą Sadowskiego, 1 szwedzkiej Leibgwardii konnej, 3 Leibgwardii elektora oraz 46 skwadronów rajtarii), a dragonię tworzyło 7 skwadronów (w tym 2 to polska dragonia księcia Radziwiłła, a 1 to dragonia fińska). Bitwę wygrali Szwedzi i Brandenburczycy, jednak armia polsko-litewska nie została rozbita i zdołała w porę wycofać się na drugi brzeg Wisły, tracąc jedynie niewielką część swojej artylerii.

Wstęp

Gdy zdał sobie sprawę, że nie zdoła utrzymać w swych rękach Rzeczypospolitej, podpisał w traktat z , a gdy wojska polsko-litewskie zdobyly , Karol Gustaw pomimo rosyjskiego ataku na Inflanty postanowił z pomocą brandenburską przywrócić swoje panowanie nad Polską.

Wobec nowego zagrożenia w Warszawie doszło do narady polskich i litewskich dowódców. Pomimo tego, że usilnie nalegał, by kontynuować dotychczasową strategię wojny szarpanej, Jan Kazimierz zdecydował się stoczyć walną bitwę. Armia polsko-litewska była słabsza niż w okresie oblężenia Warszawy, gdyż dywizja odeszła pod osaczony przez Polaków Kraków, a ponadto obóz opuściła część pospolitego ruszenia.

Po tym ubytku wojska Rzeczypospolitej pod Warszawą liczyły ogółem ok. 36 tys. ludzi - w tym 24 tys. wojsk regularnych, 10 tys. pospolitego ruszenia oraz 2000 Tatarów przysłanych przez chana , których pod Warszawę przyprowadził . Idący na stolicę Szwedzi i Brandenburczycy byli liczebnie prawie dwa razy słabsi, gdyż mieli 19 tys. żołnierzy (w tym 10 500 Szwedów), posiadali jednak dużą przewagą ogniową (47 armat przeciw 18 armatom polsko-litewskim, więcej piechoty i dragonii) oraz przewyższali wojska polsko-litewskie wyszkoleniem żołnierzy (dużą część wojsk polsko-litewskich stanowiło pospolite ruszenie, a część chorągwi regularnych składała się ze słabo jeszcze wyszkolonych rekrutów).

Fryderyk Wilhelm i Karol Gustaw ustalili plan, którego celem było zaskoczenie stojących po prawej stronie Wisły wojsk litewskich. Założono, że w ten sposób Jan Kazimierz nie zdoła wykorzystać swojej przewagi liczebnej, gdyż wojska koronne stały po lewej stronie Wisły. Obaj sprzymierzeni wodzowie uważali, że wojska koronne nie zdołają dać pomocy Litwinom, gdyż nie będą w stanie zbudować dostatecznie szybko mostu łodziowego.

Gdy Szwedzi otrzymali informację, że trwają prace przy budowie mostu, nabrali pewności, że na prawym brzegu będą tylko wojska litewskie hetmana Sapiehy. Ustalono więc, że po rozbiciu armii litewskiej, opanowany zostanie przyczółek mostowy od strony , co pozwoli na zniszczenie mostu.

Po osiągnięciu tych celów armia szwedzko-brandenburska miała wrócić pod Modlin, przejść Wisłę pod Zakroczymiem i uderzyć pod Warszawą na armię koronną. Szwedzi i Brandenburczycy zamierzali więc, korzystając z przepraw łodziowych pod Zakroczymiem i Nowym Dworem oraz z rozdzielenia sił Rzeczypospolitej, pobić po kolei obie armie - litewską i koronną. Cała kampania wedle zamierzeń miała zając tylko dwa dni - 28 i 29 lipca. Z tego powodu, by nie tracić czasu, armia sprzymierzonych miała ruszyć bez taborów, a jedynie z zapasem żywności na trzy dni. Wedle planu piechota wraz z artylerią miały w ciągu 8 godzin pokonać trasę z Nowego Dworu do Pragi, liczącą około 30 kilometrów. Spodziewano się, że po szybkim rozbiciu Litwinów zwycięskie oddziały jeszcze tego samego dnia wrócą pod Nowy Dwór.

Armia szwedzka stanęła obozem w , gdzie Karol Gustaw i Fryderyk Wilhelm na naradzie postanowili uderzyć na znajdujący się pod Pragą obóz wojsk litewskich, następnie zniszczyć most na Wiśle, po czym zawrócić na północ, przeprawić się przez Wisłę pod i zaatakować wojska koronne pod Warszawą.

By zabezpieczyć zostawione w Modlinie tabory, ciężką artylerię i żywność, Karol Gustaw zostawił jako osłonę 2000 żołnierzy, w tym trzy rajtarii z regimentów , i oraz pieszą z regimentu Hälsinge, którą dowodził pułkownik Löwenschild. Także Fryderyk Wilhelm zostawił prawdopodobnie jaksieś siły dla ochrony własnych zapasów.

Wieczorem...

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • braseria.xlx.pl

    •