Bezpieczne opalanie w solarium, promieniowanie UV, solarium

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
CHEMIA GOSPODARCZA I KOSMETYKI
Bezpieczne opalanie w solarium
Ciągle trwa moda na pięknie opalone ciało, które jest
oznaką młodości, radości, zdrowia i aktywnego trybu
życia. Nawet najostrzejsze kampanie przeciwko opala-
niu nie zmieniły tego wizerunku. Na szczęście uświada-
miamy sobie, że piękny brąz musi iść w parze z właści-
wą ochroną skóry. Coraz więcej osób korzysta z możli-
wości opalania się przez cały rok, szczególnie w porze
jesienno-zimowej, a taką możliwość zapewniają solaria.
astową opaleniznę, która utrzymuje się
krócej. Promieniowanie UV-B absorbo-
wane jest w warstwie naskórka i odpowia-
da za oparzenia słoneczne, zaczerwienie-
nia, stany zapalne skóry. Promieniowanie
UV-A jest promieniowaniem o dłuższej
fali i penetruje głębiej, aż do skóry właści-
wej niszcząc włókna kolagenu i elastyny,
konsekwencją tego jest tzw. fotostarzenie
się skóry, objawiające się zmarszczkami,
przebarwieniami pigmentacyjnymi, na-
skórek staje się cienki, skóra właściwa tra-
ci sprężystość i elastyczność, zmniejsza
się zdolność wiązania wody.
Julia Gibka
szaniu biosyntezy melaniny po-
przez pomnażanie i uaktywnianie
melanocytów. Dokonywany jest on za-
równo przez promieniowanie UV-B, któ-
re uaktywnia melanocyty i przyspiesza
syntezę melaniny wywołując tzw. pośred-
nią-późną opaleniznę, powstaje ona wol-
niej, ale jest bardziej trwała, oraz promie-
niowanie UV-A, które transportuje do
warstwy naskórka melaninę już istniejącą
i wywołuje tzw. bezpośrednią-natychmi-
Wszystkiemu winne wolne rodniki
Zarówno promienie UV-A jak i UV-B
powodują tworzenie się wolnych rodni-
ków, niezwykle reaktywnych cząstek
chemicznych, które atakują niemal
wszystkie składniki żywej tkanki. Pod
działaniem wolnych rodników w skórze
zniszczeniu ulegają przede wszystkim:
· ciała tłuszczowe (lipidy) warstwy ro-
gowej, z których zbudowana jest ba-
riera chroniąca skórę przed nadmier-
nym wysychaniem oraz błony komór-
kowe warunkujące prawidłowe funk-
cjonowanie naskórka,
· białka (proteiny) takie jak kolagen
i elastyna, warunkujące elastyczność
i sprężystość skóry,
· kwasy nukleinowe odpowiedzialne za
prawidłowość podziałów komórko-
wych, a więc za normalny przebieg
procesów wzrostu i odnowy tkanek.
Promieniowanie słoneczne nie jest
jednorodne, jest w nim udział promieni
UV-B i UV-A, natomiast promieniowa-
nie UV emitowane przez lampy w sola-
rium to przede wszystkim UV-A i w nie-
wielkim stopniu UV-B. Zatem ryzyko re-
akcji rumieniowej czy poparzeń słonecz-
nych jest minimalne. Do oparzeń może
jednak dojść u osób z jasną karnacją,
przyjmujących leki światłouczulające
oraz w wyniku niewłaściwego korzysta-
nia z solarium. Brak rumienia może osła-
biać czujność osoby korzystającej z sola-
rium. Nie można jednak zapominać że,
w solariach jest właśnie przewaga pro-
mieniowania UV-A, a wielokrotna ekspo-
zycja na UV-A powoduje fotostarzenie się
skóry, dochodzi do osłabienia bariery im-
munologicznej i mogą nawet pojawiać się
zmiany nowotworowe. Zatem, podobnie
jak długotrwała ekspozycja skóry na
NR 10 / 2004
39
P
roces opalania polega na przyspie-
CHEMIA GOSPODARCZA I KOSMETYKI
słońce, częste opalanie w solarium niesie
ze sobą wiele zagrożeń. By bezpiecznie ko-
rzystać z solarium i cieszyć się z pięknie
opalonego ciała, należy się do tego odpo-
wiednio przygotować. Nowoczesne, profe-
sjonalnie przygotowane solarium zapew-
nia opalanie w sposób łagodny i delikatny.
Efekt opalania zależy w dużym stopniu od
spektrum promieniowania lampy, decy-
dującego o skuteczności i czasie opalania.
Aby uzyskać opaleniznę naturalnego ko-
loru konieczne są obydwa zakresy promie-
ni UV, zarówno UV-A jak i UV-B emito-
wane we właściwym stosunku, tak by
umożliwić uruchomienie mechanizmów
opalania, i nie dopuścić do rumienia. Dłu-
go utrzymujący się, bardzo naturalny, zło-
tobrązowy kolor opalenizny,
zapewniają solaria wyposażo-
ne w lampy najnowszej gene-
racji CLEO natura. Wszystkie
solaria muszą posiadać certy-
fikat B wydany przez Cen-
trum Badań i Certyfikacji.
bezpieczny czas zabiegu to 11-15 mi-
nut.
·
Typ IV (śródziemnomorski)
dotyczy
ok. 8% ludności Europy i charaktery-
zuje go cera brązowa, włosy i oczy ko-
loru brązowego lub czarnego. Opty-
malny czas opalania to 12-20 minut.
Na czas zabiegu w solarium duży
wpływ mają również rodzaj, ilość i moc
lamp. Aby bezpiecznie korzystać z sola-
rium przestrzegać należy również innych
ważnych zasad:
· Nie powinno się korzystać z solarium
więcej niż raz dziennie, najlepiej 2-3
razy w tygodniu.
· W przypadku niektórych chorób,
przed korzystaniem z solarium wska-
winny stosować odpowiednie kosmetyki
przeznaczone do solarium.
Kolejny produkt niszowy
Kosmetyki solaryjne charakteryzują
się o wielokierunkowym działaniem, sto-
sowane są przed korzystaniem z lamp
opalających oraz aplikowane po seansie
w solarium. Przed opalaniem stosuje się
kosmetyki, które w swoim składzie za-
wierają tzw. aktywatory opalania, inaczej
substancje fotodynamiczne, które przy-
spieszają proces melanogenezy, powodują
szybsze powstawanie opalenizny, a tym
samym skracają czas ekspozycji na UV,
konieczny do uzyskania pożądanej opale-
nizny i ograniczają do minimum objawy
fotostarzenia. Preparaty ko-
smetyczne stosowane po
opalaniu w solarium powin-
ny zawierać składniki łago-
dzące ewentualne uszkodze-
nia skóry i zapewniające
skórze intensywną kurację
odżywczą. Stosowane w ko-
smetykach aktywatory, to
prekursory syntezy melani-
ny — tyrozyna i jej pochod-
ne. Tyrozynę stosuje się naj-
częściej w połączeniu z ami-
nokwasami lub hydrolizata-
mi protein. Pochodne tyro-
zyny to najczęściej sól diso-
dowa jabłczanu tyrozyny, N-
acetylotyrozyna oraz po-
chodne silikonowe.
Nowo-
ścią wśród preparatów sto-
sowanych w czasie opala-
nia w solarium są kosmety-
ki wywołujące tzw. efekt
tingle, co po angielsku
oznacza szczypać, wywoły-
wać mrowienie
. Zawierają
one olejki: cynamonowy,
imbirowy, z gałki muszkatołowej. Ich
działanie powoduje rozszerzenie drob-
nych naczyń krwionośnych, co daje efekt
ciepła, podrażnienia i zaczerwienienia
skóry, podobny do reakcji na długotrwa-
łą ekspozycję na UV. Jest to wrażenie peł-
nego, maksymalnego odczuwania efektu
opalania. Opalenizna jest bardziej natu-
ralna, z lekko czerwonawym odcieniem.
Po opuszczeniu solarium przez pewien
czas utrzymuje się uczucie ciepła i za-
czerwienienie skóry.
Każdemu według jego cery
Korzystając z solarium
należy pamiętać o niezmier-
nie ważnych zasadach, które
pozwolą na uzyskanie pięk-
nej opalenizny, a jednocze-
śnie sprawią, że wizyta w sa-
lonie będzie bezpieczna. Za-
leżnie od typu urody, jaki po-
siadamy opalanie w solarium
może trwać krócej lub dłużej.
Każda karnacja reaguje ina-
czej na promieniowanie UV
i charakteryzuje się inną ilo-
ścią czasu, który możemy
tam bezpiecznie spędzić.
W Europie mamy do czynie-
nia zazwyczaj z czterema ty-
pami skóry.
·
Typ I (celtycki)
charakteryzuje się
bardzo jasną karnacją, licznymi piega-
mi, włosami zazwyczaj rudymi i ocza-
mi niebieskimi. Taki typ posiada ok.
2% mieszkańców. Są oni szczególnie
narażeni na poparzenia słoneczne
i czas zabiegu powinni skonsultować
z lekarzem dermatologiem.
·
Typ II (europejski jasny)
dotyczy ok.
12% mieszkańców Europy, charakte-
ryzuje go jasna cera, włosy ciemny
blond, oczy niebieskie, szare lub zielo-
ne. Osobnicy tacy mogą bezpiecznie
spędzać w solarium 7-11minut.
·
Typ III (europejski ciemny)
dotyczy
ok. 78% mieszkańców, charakteryzuje
się jasną lub śniadą cerą, posiada wło-
sy ciemny blond lub brązowe, oczy
szare, zielone lub brązowe. Zalecany
zana jest konsultacja z lekarzem.
· Zażywając leki, należy upewnić się czy
nie ma przeciwwskazań do korzysta-
nia z solarium, ponieważ w kontakcie
z promieniowaniem UV pewne grupy
leków jak antybiotyki, uspokajające,
przeciwcukrzycowe, moczopędne mo-
gą wywoływać reakcje alergiczne.
· Przed rozpoczęciem opalania należy
zmyć makijaż.
· Podczas opalania w solarium należy
używać okularów ochronnych.
· Opalając się w solarium nie stosuje się
preparatów promieniochronnych.
Osoby korzystające z solarium powin-
ny właściwie pielęgnować skórę. Aby zła-
godzić, zmniejszyć do minimum nieko-
rzystne skutki promieniowania UV i za-
chować piękną, trwałą opaleniznę, po-
Specjalne receptury
Receptury kosmetyków przeznaczo-
nych do przyspieszania opalania w sola-
rium wymagają szczególnie starannego
opracowania, powinny ograniczać do
niezbędnego minimum zawartość kon-
40
PAŹDZIERNIK
CHEMIA GOSPODARCZA I KOSMETYKI
serwantów, kompozycji zapachowych,
niektórych olejków eterycznych ze
względu na możliwość ich światłouczula-
jącego działania. W solaryjnych prepara-
tach kosmetycznych aplikowanych za-
równo przed jak i po opalaniu ważną gru-
pę składników stanowią antyoksydanty
nazywane też antyutleniaczami, inhibito-
rami wolnych rodników. Antyoksydanty
zapewniają skórze pełną ochronę przed
wolnymi rodnikami, które powstają
w czasie ekspozycji skóry na UV. Sku-
tecznymi inhibitorami wolnych rodni-
ków są witaminy A, C, E, ß-karoten. Nie-
zwykle silne właściwości przeciwrodni-
kowe wykazuje para witamin E (rozpusz-
czalna w tłuszczach) i C (rozpuszczalna
w wodzie). Aktywność antyrodnikową
wykazuje ubichinon nazywany koenzy-
mem Q, ekstrakty roślinne bogate we fla-
wonoidy i fenolokwasy np. ekstrakt z zie-
lonej herbaty, z miłorzębu japońskiego,
z arniki, z ruty, z bratka trójbarwnego,
z tarczycy bajkalskiej. Za jeden z najsil-
niejszych zmiataczy wolnych rodników
uznany jest ostatnio pycnogenol, będący
wyciągiem z kory sosny śródziemnomor-
skiej. Znaczące właściwości antyutlenia-
jące wykazują również algi, korzeń żeń-
-szenia, wosk jojoba, likopen z pomido-
rów, olej z wiesiołka.
Kosmetyki, stosowane zarówno przed
jak i po seansie w solarium, powinny
w swym składzie zawierać substancje na-
wilżające wysuszoną skórę. Bardzo ważne
jest przywrócenie skórze odpowiedniego
nawilżenia, odtworzenie NMF zatrzymu-
jącego i przyciągającego wodę. Dobrymi
substancjami nawilżającymi jest mocz-
nik, kwas hialuronowy, chitozan, hydro-
lizaty protein, gliceryna, glikol propyle-
nowy, sorbitol. Poza nawilżaniem
i ochroną przed wolnymi rodnikami pre-
paraty kosmetyczne stosowane po opala-
niu powinny działać regenerująco i od-
żywczo, powinny łagodzić ewentualne
podrażnienia. Niezwykle odżywczo dzia-
łają algi morskie bogate w proteiny, wita-
miny i mikroelementy. Substancje łago-
dzące podrażnienia skóry i regenerujące
naskórek to alantoina, D-pantenol, eks-
trakt z aloesu. Aby odbudować naturalny
płaszcz lipidowy naskórka kosmetyki po-
winny zawierać oleje roślinne, lanolinę,
parafinę, woski. Na powierzchni naskór-
ka tworzą one delikatny film, który zapo-
biega utracie wody, skóra nie łuszczy się,
staje się jędrna i elastyczna.
tyki, których głównym składnikiem jest
dihydroksyaceton. Reaguje on z amino-
kwasami skóry tworząc brązowe połącze-
nia nadające barwę naskórkowi, utrzy-
mującą się do dwóch tygodni. Dzięki do-
datkowi juglonu (barwnik łupin orzecha
włoskiego) lub lawsonu (składnik hen-
ny), opalenizna przybiera piękny, natu-
ralny kolor. Złociste zabarwienie nadaje
skórze również ß-karoten. Ostatnio zale-
ca się wzbogacanie diety w preparaty far-
maceutyczne zawierające ß-karoten, jako
elementu ochrony skóry przed promie-
niowaniem UV. Takie stosowanie ß-karo-
ten można dodatkowo traktować jak za-
żywanie „tabletki samoopalającej”, która
sprawi, że opalenizna dłużej się utrzyma.
Ostatnio na rynku kosmetyków solaryj-
nych pojawiły się preparaty pielęgna-
cyjne po zabiegu z zawartością miki,
brokatu, drobin naturalnego złota
. Ich
stosowanie nie tylko nawilża, regeneruje
skórę, dezaktywuje wolne rodniki, ale
także nadaje jej niepowtarzalny blask.
Literatura
1. Prota G., Napolitano A., Seifen-Őle-Fette-
Wasche, 2000, 126 (7), 6.
2. Solomon E.P., Berg L.R., Martin D.W., Wille
C.A., „Biologia”, Multico, Oficyna
Wydawnicza, Warszawa, 1996.
3. Nason A., Dehaan R.L., „Świat Biologii”,
PWRiL, Warszawa, 1996.
4. Ciupińska M., Beauty Forum Polska, 2001,
2, 72.
5. Bielawa R., Kosmetyka i kosmetologia,
2002, 1, 36.
6. (msz), Beauty Forum Polska, 2000, 12, 60.
7. Landner R., Salon i Elegancja, 1999, 3, 28.
8. Beauty Forum Polska, 1999, 2, 48.
9. Chmielewski A., Beauty Forum Polska,
1999, 7-8, 50.
10. „Ki”., Salon i Elegancja, 1999, 3, 26.
11. Majewski S., Kosmetyka i kosmetologia,
2003, 4, 8.
12. Rubaj-Dudek E., Beauty Forum Polska,
2002, 6, 24.
13. Starzyk E., Beauty Forum Polska, 2001, 6,
56.
14. Bielawa R., Kosmetyka i kosmetologia,
2002, 2, 27.
Tabletka samoopalająca?
Aby jak najdłużej zachować uzyskaną
w solarium opaleniznę wskazane jest sto-
sowanie tzw. samoopalaczy. Są to kosme-
Autorka reprezentuje Politechnikę Łódzką
NR 10 / 2004
41
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • braseria.xlx.pl

    •